Een schokgolf deint door lezersland: Dirk Bracke is niet meer.
Een artikel neerpennen over deze bevlogen en bewogen schrijver, gaat niet van een leien dakje. Ik typ en wis. En wis en typ. Er is zoveel dat opborrelt wanneer ik de naam 'Dirk Bracke' doorheen mijn innerlijke zoekfunctie laat stromen.
Beginnen bij het begin dan maar? 1997, here we come!

Ik was 13 jaar en een klets toen ik voor het eerst een boek van Dirk Bracke ter hand nam. Het werd het controversiële 'Het uur nul'. Als een onschuldig, naïef meisje begon ik te lezen. Tijdens de 188 paginalange vertelling die volgde, verzwonden die onschuld en naïviteit langzaam maar zeker.
De wereld waarin Bracke me binnenleidde, was er eentje die ik van haar noch pluim kende: een wereld waarin drugs gebruikt en gedeald werd, waarin leerlingen zichzelf prostitueerden in de toiletten van de school, waarin jongeren voor de kick op treinsporen gingen liggen, waarin mensen elkaar konden besmetten met levensgevaarlijke ziektes... Dit pubermeisje was in shock!
Dirk Bracke doorprikte daar en dan mijn ballon dat de wereld alleen maar bezaaid was met Tiny's en Jommekes. Hij stelde me voor aan personages zoals Ben: (onveilige) seks, drugs, pesten, drank... Stuk voor stuk schering en inslag in de jongeman z'n leven.
Een rauwe realiteit sijpelde binnen. Dit kleine meisje las zich stilaan groot...
'Dit kleine meisje las zich stilaan groot...'
Niet lang na 'Het uur nul' zou ik nog verschillende 'Brackes' de revue laten passeren. Een lege brug, Stille lippen, Straks doet het geen pijn meer... Altijd weer slaagde hij erin mij een universum in te sleuren dat me overrompelde met een stroom aan emoties.
Enerzijds verafschuwde ik zijn verhalen door de grauwte, de donkerte en de lelijkheid die hij zo schrijnend kon schetsen.
Anderzijds maakte hij van mij een ongenode gast in het leven van pubers met zware problemen. Ik werd niet vrolijk van wat ik zag, maar het verbrede m'n blik, het injecteerde een realiteitszin die ik wel kon gebruiken in die tijd. Er was immers meer dan de veilige kerktoren waaronder ik opgroeide.
"En zo kreeg hij zijn volk écht aan het lezen. (sorry, Hendrik, je bent niet de enige met dat talent!)
Toen ik jaren later als leerkracht Nederlands een bende 15-jarigen onder m'n hoede kreeg, had ik al gauw in de smiezen dat de boeken van Dirk Bracke de tijd goed hadden doorstaan. En Bracke zelf ook... Hij schreef nog steeds jeugdromans aan een ongezien tempo. En de pubers lazen zijn jeugdromans nog steeds met een ongezien enthousiasme. Ze bleven nieuwsgierig naar leeftijdsgenoten die zich in veel moeilijkere omstandigheden doorheen hun puberteit moesten wurmen. Ze gluurden over het muurtje mee zonder zelf te moeten ondergaan wat de personages in de boeken moesten doorstaan.
Maar ze leerden ondertussen wel veel bij over de wereld. Voor sommigen was het jammer genoeg ook hún wereld... Ik kan me inbeelden dat de herkenbaarheid in zijn boeken voor hen wel eens een welkome pleister kon zijn op een heel pijnlijke wonde.
De schrijver Dirk Bracke weekte doorheen de jaren heel wat los bij het publiek.
Ja, hij ging al eens graag op zoek naar sensatie. Hij etaleerde de hardheid en de ellende van de jongeren van tijd tot tijd misschien iets te fel. Hij flirtte al eens met de grenzen van het 'toelaatbare'.
Maar je kan er niet rond dat hij bakken respect verdient voor de manier waarop hij zo ontzettend veel jeugdromans bijeen wist te pennen. Hij bereikte een ontzaglijk groot publiek, waarvan een groot deel het lezen zelfs absoluut niet genegen was. Maar zíjn boeken schenen de afkerigen blijkbaar wél te smaken. En sommigen zijn de weg naar nieuw literair materiaal nadien blijven vinden. En zo kreeg hij zijn volk écht aan het lezen. Alleen al daarom ben ik de man zó dankbaar. (sorry, Hendrik, je bent niet de enige met dat talent!)
En zo komt er abrupt een einde aan een tijdperk.
Zo bereikt Dirk Bracke zijn eigen 'Uur nul'.
Voor mij zal hij altijd voortleven als 'De man die de pubers leerde lezen'.
Als je 't mij vraagt... geen onaardig etiket om de eeuwige jachtvelden mee in te trekken...
RIP...
Comments