Een baby heeft z'n geboortekreet nog maar net geslaakt of we hangen al met een voorleesboek boven z’n snoet. Want we hebben gelezen dat taalstimulatie al begint vanaf het prille begin en voorbeeldig als we zijn, willen we onze nakomelingen graag zo voorbereid mogelijk het wereldwijde levensweb insturen.
Maar wanneer onze baby een uit de kluiten gewassen schoolkind wordt, schuiven we de voorleestaak graag door naar de leerkracht van dienst. En wanneer we vervolgens een tiener onder de vleugels hebben, is er van voorlezen al helemaal geen sprake meer. Lezen wordt nu een taak die kinderen helemaal zelfstandig kunnen. Daar komt geen voorlezer meer aan te pas. Einde verhaal. Letterlijk.
Fout, lieve mensen. Voorlezen mag niet stoppen wanneer een kind zélf met de neus in de boeken duikt. Het is zelfs belangrijk om ook je tiener af en toe nog eens te bedienen van een fijn voorleesmoment. En wel hierom…
Spreken over moeilijke thema's
Het hoeft geen betoog dat tieners in hun jonge leventje met heel wat zaken geconfronteerd worden waar wij als ouder ons hart voor vasthouden. En het is niet altijd simpel om die thema’s op tafel te werpen. Niet voor de ouders en niet voor de tiener himself. Verslaving, seks, vandalisme, scheiding … Of we het nu willen of niet, ze worstelen ermee. In het beste geval spreken ze jou er zélf over aan. In het andere geval kan voorlezen een oplossing bieden. Wanneer je als ouder een verhaal voorleest over een moeilijk thema, komt het gesprek tussen jullie veel vlotter op gang. Er is immers een aanknopingspunt, een voorzet zeg maar. Je hoeft hem alleen nog maar binnen te koppen (was het maar zo simpel, I know).
Maak ze leeshongerig
'Mijn tiener kan lezen, dus de weg naar de boekenwereld ligt open!' Really?! Geloof dat maar niet. De stap naar het (juiste) boek, is lang niet elke tiener gegeven. Verre van zelfs... En toch is het zó ontzettend belangrijk dat ze met hun neus af en toe eens in de leesboeken zitten. Van alle mensen op de wereld ken jij je tiener het allerbest. Jij weet waarin hij geïnteresseerd is, waar zijn hartje sneller van klopt. Door de juiste verhalen te kiezen, hem stukjes voor te lezen en zo dus zijn leeshonger aan te wakkeren, is de kans veel groter dat je hem aanzet om zelf ook meer te gaan lezen. Zien lezen, doet lezen.
Woordenschat op een plateautje aangeboden
De woordenschat die een kind aangeboden krijgt via Youtube-filmpjes is groot, maar nog niet de helft zo groot als de gevarieerde, rijke woordenschat die hij aangeboden krijgt via boeken. Moeilijke woorden krijgen een context wanneer jij voorleest. Uit die context halen ze, zonder het zelf te beseffen, de betekenis feilloos uit. Op die manier leren ze stapels nieuwe (en vaak van de gecompliceerde soort) woorden kennen zonder dat de woordenschat hen bewust in de strot geramd wordt. Ze worden taalvaardiger en krijgen veel meer inzicht in de talige structuur. En, zo niet nog belangrijker, je stelt je tiener in staat bepaalde gevoelens of emoties heel genuanceerd onder woorden te brengen.
Leer ze de wereld kennen en begrijpen
Dat nogal wat tieners niet happig zijn op lezen, is een understatement. En toch is de waarde van lezen niet uit te drukken in... woorden. In boeken ontmoet je andere tieners in gelijkaardige situaties. Of net in situaties waar je tiener nog nooit mee te maken kreeg. Ze leren hun eigen wereld en de wereld daarrond beter kennen en begrijpen. Een klasgenoot met gedragsproblemen, kan ergernis opwekken. Maar wanneer je leest over de oorzaken van gedragsproblemen bij een personage, over de muren waartegen hij aanbotst, over hoe gecompliceerd zijn leven wel kan zijn en hoe hij zich daarbij voelt, dan pas kruip je in de huid van iemand die niet is zoals jij. Gun je tiener die kijk op de wereld. Broodnodig om zich later staande te houden in een wereld die zoveel uitdagingen biedt.
Gezellig met je tiener 'op de schoot'
Nee, rustig, die tiener hoeft niet letterlijk je schoot op te kruipen (maar doe gerust wanneer dat wel nog comfi voelt!). Maar door voor te lezen krijg je gratis en voor niks quality-time met je oh zo drukbezette tiener(s). Alle toestellen aan de kant, gewoon jij, je tiener en een boek. Het gevoel van gezelligheid en veiligheid die het voorlezen zal opwekken bij de tiener, zal hij voortaan associëren met lezen. Ik voel hier een zware win-win! Jij ook?
Nu is het alleen nog kwestie van het juiste boek uit te pikken en dan zijn jullie vertrokken, jij en je tiener! Geniet, want at the end is dat het allerbelangrijkste!