Er zijn zo van die quotes of zinsneden die instant inslaan. Bij deze quote van auteur Emilie Buchwald overkwam het me. “Children are made readers on the laps of their parents”. Kaboem, raak! Eigenlijk zou ik dit artikel hier kunnen staken, want wat Mevr. Buchwald hier zo treffend komt te zeggen, vat het eigenlijk helemaal samen: ‘Voorlezen legt de basis voor het latere leesplezier’. Maar… ik ga tóch door. Ik wil de voordelen van voorlezen tóch nog eens oplijsten (met dank aan IedereenLeest). Voorlezen is immers eten én drinken voor een kind. En we kunnen maar beter weten waarom dat precies zo is.
De ouders planten leesbeestzaadjes
“Zien voorlezen, doet lezen.”
Zien voorlezen, doet lezen. Zo simpel is het. Een kind dat vaak wordt voorgelezen, vindt lezen normaal, wordt enthousiast van lezen en ziet dat zijn ouder of leerkracht óók enthousiast is én er de tijd voor neemt. Hoe leuk is het niet om te weten dat jij misschien ‘leesbeestzaadjes’ hebt geplant met een reuze, giga leesbeest als resultaat?
Fantasie
“Méér gekkigheid, méér van dat!”
Als er iets is wat ik graag had meegenomen uit mijn kindertijd, dan is het mijn oeverloze, ongebreidelde, kinderlijke fantasie. Urenlang kon ik wegdromen bij het beluisteren van een verhaal, of het lezen van boek. De gekste avonturen waren nog niet gek genoeg. “Méér gekkigheden, méér van dat!” Voorlezen, en lezen tout court, zet de fantasie van kinderen (en van onszelf) in volle gang. Het maakt ons creatiever, en dussss… minder angstig en minder gestresseerd. En dat enkel en alleen door te lezen… (De dokter moest het weten!)
Taal en wiskunde de hoogte in
“Halleluja!”
Wanneer kinderen luisteren naar een verhaal, dan geeft dat een enorme boost aan hun woordenschat en taalontwikkeling (en er wordt zelfs gefluisterd dat ook wiskundige vaardigheden de hoogte inschieten wanneer een peuter 15 minuten per dag wordt voorgelezen. Halleluja!). De woorden en zinnen die ze te verwerken krijgen, zijn anders, gecompliceerder dan de woorden en de zinnen uit hun dagelijkse omgangstaal. Hun taalgevoel wordt verder aangewakkerd. Hun taalbegrip breidt uit. En als leerkracht Nederlands word ik hier dus wild van. Du-u-uh!
Inlevingsvermogen
“Wij kijken over Dirk zijn schouder mee zonder zélf in het oog van de storm te staan.”
Wanneer we naar verhalen luisteren, krijgen we een bredere kijk op de wereld. We worden plots toeschouwer van zéér dicht bij van het leven van ons hoofdpersonage. En dat hoofdpersonage (laten we hem voor de duidelijkheid ‘Dirk’ noemen) maakt van alles mee: liefde, scheiding, rouw, avontuur, vriendschap, bedrog… Wij mogen zomaar, gratis en voor nada, over Dirk z’n schouder meekijken. Zonder zélf in het oog van de storm te staan (want dat doet Dirk voor ons), maken we al zijn levensomwentelingen mee. We begrijpen Dirk of we begrijpen hem niet, maar… we voélen er iets bij. En daar draait het om. Luisteren naar een verhaal, maakt ons gevoeliger, empathischer. Het brengt ons een serieuze portie inleving bij.
Bedankt, Dirk. We owe you, man!
Ook oudere kinderen snoepen ervan
“Niet stoppen met voorlezen op de leeftijd van 6 jaar. “
Wanneer een kind zelf kan lezen, rond de leeftijd van 6 jaar, stopt men vaak met voorlezen. We kunnen hierin kort zijn: Neen! Niet doen! De boeken die een kind van 6 leest, zijn inhoudelijk niet even uitdagend als de verhalen die hen worden voorgelezen. Logisch, ze kunnen de moeilijkere taal van inhoudelijk zwaardere verhalen nog niet aan met hun beginnende lezersbril. Maar ernaar luisteren, kunnen ze zéker wel! Dus vooral: blijven doen!
Hartjes openzetten
“Na het voorlezen staat het hartje misschien wel open om tot een goed gesprek te komen. “
Voorlezen geeft kinderen inzicht in hoe mensen denken, voelen, handelen. Ze worden er empathischer van. Met andere woorden, de emotionele ontwikkeling van kinderen vaart er méér dan wel bij! Om dan nog maar te zwijgen over de thema’s die na het voorlezen kunnen aangesneden worden. Penibele thema’s, gevoelige thema’s, thema’s uit de taboesfeer… Na het voorlezen staat hun hartje misschien wel open om tot een goed gesprek te komen. Of wie weet werd bij de luisteraar het één en het ander al in gang gezet tijdens het voorlezen zonder dat je er erg in had.
Doke doen
“Jan Decleir, maak je borst al maar nat!”
En tot slot: we slapen beter na een voorleesverhaaltje. Onrustige baby’s zouden er rustiger van worden, kinderen zitten niet op de smartphone of tablet voordat ze hun uiltje gaan vangen, maar luisteren naar een verhaal waaraan ze in dromenland misschien nog veel plezier zullen beleven. Ook volwassenen kunnen baat hebben bij voorleesverhaaltjes.
Jij! Jij die deze blogpost leest… Als je zin hebt om vanavond de tocht naar dromenland in te zetten met een zalig voorleesverhaaltje, wel… ga eens snuisteren op deze website. Daar zal je zéker een voorleesstem vinden die het proces tot inslapen zal versnellen. Ik weet alvast wie ik ga kiezen. Jan Decleir, maak je borst al maar nat!
Ik pretendeer absoluut geen volledigheid wat betreft de voordelen van voorlezen. Maar ik denk dat het punt wel duidelijk is.
Hoera voor voorlezen! Hoera voor jou!