(gedachten: “Pis en kots en gal!” Ik ben een vrouw van *tuuut* jaar. Ik heb net een (soort van) sprookje gelezen en ik ben er werkelijk dol op. Balen als een stekker deed ik wanneer het verhaal uit was. Hoe krijg ik dat verkocht aan de lezende mensheid: volwassenen die sprookjes lezen én er op de koop toe nog dol op zijn ook?!)
Oké, ik val direct met de poort in het kasteel: ik vond dit boek betoverend mooi! Lampje! Wat een dapper, lief, koppig meisje is mij dat! Mocht ik haar ooit tegenkomen, ik knuffelde haar plat (voor haar dus misschien beter om mij tegen het lijf te lopen in quarantainetijden…). Ik heb dat kind omarmd als geen ander. Wat er ook gebeurt, ze blijft haar kinderlijke rugje en hoofdje kaarsrecht houden. Hier valt voor velen van ons een les te rapen, mij dunkt.
Sinds de dood van haar moeder, woont Lampje alleen met haar vader, Augustus, in een vuurtoren. Omdat Augustus de dood van zijn vrouw niet kan verwerken, grijpt hij naar de drank en laat hij al het werk in de vuurtoren over aan zijn dochter. Zo moet ze elke avond de lamp in de vuurtoren aansteken. Maar wanneer dat op een keer helemaal foutloopt (de lucifers zijn op!) en een scheepsramp hiervan het gevolg is (in het pikkedonker durft een schip al eens tegen een rots te varen, zeker in een stormachtig weertje…) zijn de gevolgen voor Lampje torenhoog. Ze wordt bij haar vader weggehaald en moet gaan werken in het Zwarte Huis van de Admiraal. In het dorp wordt gefluisterd dat zich in dat huis een gevaarlijk Monster schuilhoudt… (Als ik nu verderga met de korte inhoud, doe ik van ‘spoilerke’ en dat doen we liever niet.)
Lampje is een meisje dat binnen de kortste keren een hele ‘Scheve Schuit’ aan piraten rond haar vinger weet te winden. Ook als lezer is de kans zeer groot dat dit jou te beurt valt. (‘Lezertje, gij zijt gevangen. Rond het vingertje zult gij hangen…’) Lampje slaagt erin om stap voor stap het vertrouwen van het ‘Monster’ (= Vis) te winnen. De identiteit van Vis wordt geleidelijk aan onthuld. Al gauw blijkt dat Lampje en Vis met dezelfde demonen vechten; met ouders die er niet kunnen of niet willen zijn en met een onnoemelijke loyaliteit naar die ouders toe. Lampje en Vis vinden in elkaar de kracht om de strijd aan te binden met alles wat hen afremt om te komen tot wie ze écht zijn.
‘Lampje’ is een verhaal met gelaagdheid. Lees dit als 10-jarige snuiter en je vindt dit wondermooi. Je eet en drinkt van de omschrijvingen, de levendige taal, de personages die tot de verbeelding spreken, het avontuur waarin je helemaal verdrinkt. Lees het verhaal als volwassen vrouw van *tuuut* jaar en je vindt het wondermooi. Door de warmte die het verhaal uitstraalt. Door de taal van de schrijfster. Door de mooie ‘lezenslessen’ die het verhaal rijk is. Door de sjot onder de kont die Annet Schaap subtiel uitdeelt, wanneer je er tenminste voor openstaat. (Ja, ik weet dat de gemiddelde mens niet zomaar openstaat voor een sjot onder zijn kont, maar je weet wat ik bedoel. Work with me here!).
Annet Schaap was op reis in Amerika toen ze plots, tijdens een bootvaart, in de verte een vuurtoren zag opdoemen op een schiereiland, met een klein huisje ernaast. En pats boem, Lampje was geboren. Schaap is met dit verhaal aan haar debuut als schrijfster toe. Niet enkel het tekenpotlood, maar ook de schrijverspen ligt Schaap bijzonder goed in de hand. Haar taal is fantasierijk, speels, gevat, humoristisch en zit vol metaforen.‘Schuld is een rot ei dat heen en weer gegooid wordt. Niemand wil de smurrie over zich heen krijgen’. Dat Schaap met dit verhaal menig prijs in de wacht heeft gesleept, mag allerminst verbazen. Dik verdiend.
(gedachten: “Pis en kots en gal! Net een sprookje gelezen met als boodschap dat we mensen moeten nemen zoals ze zijn, zonder vooroordelen, en dan als inleiding keihard twijfelen om ervoor uit te komen dat je dol was op dit verhaal?! Zucht!)
Afsluiten doen we wederom met een mooie quote. Het wordt voorwaar een fijne gewoonte:
‘Jij bent uit dat hout gesneden. Dat goeie hout.’ zegt Vis. ‘Hout?’ bibbert Lampje. ‘Wat voor hout?’ ‘Heldenhout.’
(Tadaaaa! Ook vandaag valt er een bank vooruit en kus van de juf te verdienen àls je mij kan vertellen waarom bepaalde woorden, tekstdelen met vette druk gesierd werden?!)